Obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego w Nowym Tomyślu!

27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wielkopolskie. To dzięki temu zrywowi Wielkopolska została włączona w granice niepodległego państwa polskiego. Na jego część od 2021 roku obchodzony jest Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.

Jeszcze w połowie grudnia doszło do buntów w szkołach – młodzież odmówiła nauki języka niemieckiego. W związku z tymi wydarzeniami władze szkolne zadecydowały o zamknięciu szkół, a co za tym idzie – przyspieszeniu ferii świątecznych. Na święta Bożego Narodzenia Poznaniacy dekorowali choinki biało-czerwonymi wstążkami i życzyli sobie polskiej Wielkopolski.

Wielkopolanie dokładnie wiedzieli, czego sobie życzą z okazji Świąt. 26 grudnia o godz. 21.10 do Poznania przybył Ignacy Jan Paderewski i był bezpośrednim pretekstem do chwycenia za broń dzień później. Walki wybuchły w Poznaniu kilka minut przed godziną 17:00. Podczas starcia o Prezydium Policji zginął pierwszy powstaniec Franciszek Ratajczak. Polacy sukcesywnie zdobywali kolejne strategiczne części miasta. Ostatni punkt niemieckiego oporu w Poznaniu – Ławicę – powstańcy przejęli 6 stycznia 1919 roku.

Powstanie nie ograniczało się terytorialnie do stolicy regionu. Do połowy stycznia wyzwolono większą część Wielkopolski, a walki wykroczyły nawet poza jej historyczne granice. W szczytowym momencie Armia Wielkopolska pod wodzą najpierw gen. Stanisława Taczaka, a później gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego, liczyła 120 tysięcy żołnierzy. Zryw został zakończony zwycięstwem, które zostałe potwierdzone podczas rozejmu w Trewirze. Dokument podpisany 16 lutego przez Niemcy i państwa Ententy uznał front wielkopolski za front walki państw sprzymierzonych.

Ostateczne zwycięstwo przypieczętował traktat wersalski z 28 czerwca 1919 roku. Do Polski wróciła zdecydowana większość dawnego Wielkiego Księstwa Poznańskiego, z wyjątkiem Piły, Trzcianki, Międzyrzecza, Skwierzyny, Babimostu i Wschowy.

Pomysłodawcami powstania nowego święta byli w czerwcu 2021 roku m.in. przedstawiciele Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu, Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919, Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski, Fundacji Zakłady Kórnickie i Muzeum Narodowego w Poznaniu. Do akcji zbierania podpisów pod apelem włączyły się również samorządy, regionaliści, muzealnicy, instytucje i stowarzyszenia z terenu Wielkopolski, Pomorza, Kujaw oraz Ziemi Lubuskiej zajmujące się edukacją i upowszechnianiem historii. Rafał Reczek, dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu i jeden z głównych inicjatorów utworzenia nowego święta, tak wspominał działania związane ze zbieraniem podpisów. Organizatorzy uzyskali poparcie ze strony m.in. marszałków województw, metropolity poznańskiego, wojewody wielkopolskiego i prezydenta Poznania. Zgromadzono ponad 4000 deklaracji poparcia od osób indywidualnych, kolejne ponad 3000 wpłynęły drogą elektroniczną. Jednostki samorządów terytorialnych przekazały 160 deklaracji w postaci uchwał podejmowanych na poziomie województw, powiatów i gmin. Dodatkowo deklaracje poparcia złożyło 40 szkół.

W tym roku w dniu 103. rocznicy wybuchu powstania po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiegojest świętowany w całej Wielkopolsce. W wielu wielkopolskich miastach i mniejszych miejscowościach odbywają się msze święte w intencji Ojczyzny, a także uroczystości przy pomnikach i miejscach pamięci o powstaniu.

W Nowym Tomyślu o godzinie 16:00 została odprawiona uroczysta msza święta. Nastepnie władze miasta i powiatu pojawiły się na Placu Niepodległości w obecności żołnierzy i harcerzy.

Piotr Kościański wygłosił wykład, w którym przybliżył historię Powstania Wielkopolskiego w naszym powiecie. Póżniej nastąpiło złożenie wiązanek pod pomnikiem. Całą uroczystość uświetnił również pokaz kibiców Lecha Poznań.