104. rocznica Powstania Wielkopolskiego - 1918/1919. Niech połączy nas zwycięstwo!

Tobie, Polsko, ta kropla krwi wrzącej,
Tobie, Polsko, tych serc naszych bicie,
Tobie każdy cień myśli gorącej
Tobie wszystko, na śmierć i życie!

Józef Ratajczak

Od czasów rozbiorów ziemie Wielkopolski należały do Prus. Na tych terenach zaczęli osiedlać się Niemcy. Polaków dotknęła germanizacja. Wielkopolanie chcieli z powrotem należeć do Polski. W listopadzie 1918 roku w Ostrowie Wielkopolskim wystąpili przeciwko władzy pruskiej. Mężczyźni nie chcieli służyć w wojsku niemieckim, buntowali się. Szykowano się do powstania. Niemców zaniepokoiły informacje o rzekomym marszu Legionistów Piłsudskiego w kierunku Poznania. Postanowili powołać siły zbrojne, aby chronić wschodnie prowincje. Do Wielkopolski przybyły oddziały Heimatschutzu, które miały zrobić porządek z buntownikami.

Polacy z radością przyjęli wiadomość o przyjeździe kompozytora do stolicy Wielkopolski. Urząd Spraw Zagranicznych obawiał się demonstracji. 26 grudnia muzyk został uroczyście powitany na dworcu, co bardzo nie spodobało się Niemcom. Przyjazd Paderewskiego stał się przyczynkiem do wybuchu powstania. Powstanie Wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 roku, kiedy to Niemcy, wzburzeni uroczystościami jakie towarzyszyły wizycie Paderewskiego, zorganizowali przemarsz oddziałów wojskowych przez miasto.

W walce zginął Franciszek Ratajczak, pierwszy "Powstaniec Wielkopolski". Przywódcy z Poznania: Mieczysław Paluch, Bohdan Hulewicz i Władysław Wyskota-Zakrzewski, przekazali na prowincję hasło "Nie należy dłużej czekać". Natychmiast rozpoczęto działania w całej Wielkopolsce. Polacy opanowali Pocztę Główną, Dworzec Główny oraz fortyfikację miejską, rozbrajając oddziały niemieckie, które nadciągały do Poznania koleją. Już 28 grudnia powstańcy zdobyli Cytadelę, następnie między innymi: Grodzisk Wielkopolski, Kłecko, Kórnik, Wielichowo oraz kolejne miasta Wielkopolski. Zdobyto również Nowy Tomyśl, którego aż 90 procent mieszkańców miasta stanowili Niemcy. W nocy z 4 na 5 stycznia 1919 roku podjęto próbę zdobycia Zbąszynia. Początkowo udało się zająć miasto, lecz napór Niemców zmusił Polaków do wycofania się. 8 stycznia 1919 wodzem naczelnym powstania został generał Józef Dowbor-Muśnicki.